‘आनंदा’ची पन्नास वर्षे

पुनश्च    संकलन    2019-11-27 06:00:24   

मातृभाषेतून शिक्षणाची परंपरा विविध व्यावहारिक कारणांनी खंडीत होत असताना मराठी भाषेतील बालसाहित्यापुढेही आज मोठी आव्हाने उभी राहीलेली आहेत. परंतु एकेकाळी मराठीत जेव्हा केवळ प्रौढ साहित्याची निर्मिती होत होती तेव्हा बालसाहित्याचा विचार करणारे थोरच म्हटले पाहिजेत. विनायक कोंडदेव ओक यांनी बालबोध नावाचे मासिक १८८१साली सुरु केले होते. त्यानंतर १९०६ साली वासुदेव गोविंद आपटे यांनी ‘आनंद’ हे मासिक मुलांसाठी सुरू केले. या मासिकाला पन्नास वर्षे पूर्ण झाली तेंव्हा म्हणजे १९५६ साली साप्ताहिक साधना मध्ये वासुदेव आपटे यांचा परिचय करुन देणारा हा लेख आला होता. आजही असे प्रयत्न व्यावसायिकदृष्ट्या फार फायदेशीर ठरत नाहीत हे वास्तव वेदनादायीच आहे. *** अंक- साधना ३० जून १९५६ श्री. वासुदेव गोविंद आपटे यांनी मराठी मुलांची समाजाकडून होणारी आबाळ पाहून पन्नास वर्षांपूर्वी बालदेवांची सेवा म्हणून ‘आनंद’ मासिकाची स्थापना केली. मराठी बालकांच्या जीवनातील पन्नास वर्षांच्या आनंदयात्रेचा हा आढावा सर्वांना रोचक वाटेल. महाराष्ट्राला सातत्ययोग कधी साधला नाही. जेथे सातत्य आढळते तेथे संस्थांची संस्थाने होऊन फुलांऐवजी निर्माल्याचेच दर्शन घडते. सातत्य आणि तेजस्विता असा संयोग क्वचितच आढळतो. असा संयोग आढळला तर स्वाभाविकपणेच आनंद होतो. ‘आनंदा’ने आपली पन्नास वर्षे पूर्ण करून एकावन्नाव्या वर्षात पदार्पण केले, हा असाच एक सुयोग आहे. आनंदाच्या जनकाची थोरवी पन्नास वर्षांपूर्वीच्या समाजाची कल्पना मनात आणली म्हणजे आनंदाच्या जनकाची थोरवी ध्यानात येते. मुलांची होणारी आबाळ आपल्या समाजातील पुष्कळ लोकांना आज जाणवू लागली आहे. जागजागी बालमंदिरे, बालोद् ...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


मराठी नियतकालिक , साधना , आनंद , बहुविध संकलन

प्रतिक्रिया

  1. shripad

      6 वर्षांपूर्वी

    अतिरिक्त दुवे देण्याची कल्पना उत्तम आहे. छान!



वाचण्यासारखे अजून काही ...

sa

पुनश्च.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “पुनश्च डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@punashcha.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

Install on your iPad : tap and then add to homescreen
start:scripts