चंद्रा तुझा चक्काचूर होणार!


अंक – हंस, फेब्रुवारी १९५६ चंद्र हा आपल्या भावविश्वाचा अनिवार्य भाग आहे. गंमत म्हणजे चंद्राबाबतचं सत्य सर्वांनी स्वीकारुनही आता दशके लोटली आहेत, चंद्रावर मानवानं प्रत्यक्ष पाऊल ठेवलं त्यालाही पन्नास वर्षे झाली आहेत, परंतु आपल्या मनातल्या चंद्राचं त्यानं काहीही बिघडलेलं नाही. 'दमभर जो उधर मूंह फेरे ओ चंदा'  असं म्हणणारी नायिका १९५१ साली होती, तर १९९९ साली 'चांद छुपा बादल मे' म्हणणारा नायक आला. 'चंद्र आहे साक्षीला' म्हणत चंद्राला आपण हक्काने वेठीला धरतो.  साधारण १९५० सालापासून माणसाच्या  चंद्रावर जाण्याची चर्चा सुरु झाली होती. तेंव्हा आता चंद्राच्या उपमा, चंद्राविषयीची स्वप्न, चंद्राच्या प्रतिमा याचं काय होणार असं अनेकांना वाटू लागलं. जे स्वतः विज्ञानाचे अभ्यासक होते आणि लेखकही होते त्यांना तर हे जास्तच जाणवू लागलं...चंद्रविषयक कल्पनांचा चक्काचूर..हा  मजेशीर लेख त्याच विवंचनेतून साकार झालेला आहे. 'हंस'च्या १९५६ सालच्या अंकात हा लेख प्रसिद्ध झाला होता. डॉ. चिंतामण श्रीधर कर्वे ( जन्म - २५ डिसेंबर १९१४) हे मराठी विज्ञानलेखक होते. ठाणे येथील सरस्वती मंदिर ट्रस्टच्या  सरस्वती सेकंडरी स्कूलचे ते संस्थापक विश्वस्त होते. अग्निबाण, अणूशक्ती शाप की वरदान, अणूकडून अनंताकडे, चला अन्य ग्रहांवर, चला चंद्राकडे, चला चंद्रावर स्वारी करूया अशी त्यांची अनेक  पुस्तके प्रसिद्ध झाली आहेत. चंद्रा, आम्हां पृथ्वीवरील प्राण्यांना तूं किती आवडतोस म्हणून सांगू! पावसाळ्यांतले तीन-चार महिने त्या काळ्याकुट्ट ढगांनी तुझे मुखबिंब बहुधा झांकलेले असते; म्हणून तर दिवाळीच्या पूर्वी कोजागिरी पौर्णिमेचे निमित्त करून हर्षभरित अंतःकरणाने आणि मोठ्या उत्साहाने आम्ही दरवर्षी तुझे ...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


हंस , ललित , ज्ञानरंजन

प्रतिक्रिया

  1. mukunddeshpande6958@gmail.com

      5 वर्षांपूर्वी

    आभ्यास पुर्ण लेख, फारच छान

  2. arush

      5 वर्षांपूर्वी

    किती अभ्यासपूर्ण लेख आहे डोळ्यासमोर चित्र उभे राहिले

  3. rsrajurkar

      5 वर्षांपूर्वी

    पृथ्वी आणि चंद्र यांचे आकर्षण . विस्तृत वर्णन.



वाचण्यासारखे अजून काही ...

sa

पुनश्च.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “पुनश्च डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@punashcha.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

Install on your iPad : tap and then add to homescreen
start:scripts