प्रवास कसा करावा?

पुनश्च    ना. सी. फडके    2019-08-24 06:00:38   

अंक – रंजन, दिवाळी अंक १९६० 

ना. सि. फडके ( ४ ऑगस्ट १८९४-२२ ऑक्टोबर १९७८) हे आपल्याला कादंबरीकार, कथाकार म्हणून चांगलेच परिचित आहेत. मात्र लघुनिबंध किंवा गुजगोष्ट या प्रकाराचेही ते आद्य प्रवर्तक आहेत. प्रसन्न खेळकर शैली हे त्यांच्या निबंधाचे वैशिष्ट्य. केल्याने देशाटन...हे आपल्याला माहिती आहेच, परंतु देशाटन करताना म्हणजे वेगवेगळ्या मुलखांत गेल्यावर तो मुलुख कसा पहावा, तेथली माणसे कशी ‘वाचावी’ याविषयी प्रत्येकाचे काही वेगळे ठोकताळे असतात. फडक्यांनीही स्वतःची अशी एक पद्धत विकसित केली होती. ते केरळला गेले असताना त्यांनी त्यांच्या या खास पद्धतीने केलेले केरळचे, तेथील समाजाचे आणि परिस्थितीचे हे अवलोकन खूपच रसदार आणि मनोरंजक आहे. हा लेख १९६० साली रंजन या दिवाळी अंकात प्रसिद्ध झाला होता.

********

प्रवास कसा करावा याचं एक विशिष्ट तंत्र मी अनुभवानं ठरविलेलं आहे. या तंत्रानं वागलं की प्रवासाची खरी मजा भरपूर मिळते आणि मनोरंजनाबरोबरच बोधाचाही लाभ होतो.... दूरच्या अपरिचित मुलखांतल्या प्रवासाला मी गेलो की तिकडली निसर्गरचना, तिकडे आढळणारे पशुपक्षी, यांच्याकडे ज्याप्रमाणे मी अधाशीपणानं पाहूं लागतो त्याप्रमाणेच मी दुसरी एक गोष्ट करतो. कोणती ते सांगतो. .. ..! तिकडची मिळतील तेवढी वर्तमानपत्रं मी विकत घेतो आणि त्यांतली मुख्य महत्त्वाची पानं वाचीत नाही तर जो मजकूर एरवी वाचण्याची तसदी वाचक घेणार नाहीत तो मजकूर मी अगदी बारकाईनं नजरेखालून घालतो. तो वाचल्यानं माझं नुसतं मनोरंजनच होत नाही तर कितीतरी विविध प्रकारचा बोध मला मिळतो. एकदां त्रिवेंद्रम येथे भरलेल्या ‘इंडियन फिलॉसॉफिकल काँग्रेस’ला हजर राहण्यासाठी म्हणून मी निघालो. या प्रांतातला हा माझा पहिलाच प्रवास होता. 

...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


समाजकारण , अनुभव कथन , रंजन , स्थल विशेष
स्थल विशेष

प्रतिक्रिया

  1. Harihar sarang

      4 वर्षांपूर्वी

    दूषनिय, नव्हे वेगळे। हा दृष्टिकोन अत्यंत उपयुक्त आहे। आजच्या काळात तर आवश्यक। भिन्न संस्कृतीला समजावून घेण्याची पूर्वावश्यकता।

  2. Medha Vaidya

      4 वर्षांपूर्वी

    खूपच मस्त आहे लेख। असा पेपर वाचायचा विचारच कधी डोक्यात आला नव्हता!

  3. Hemant Marathe

      4 वर्षांपूर्वी

    प्रवासाचे उत्तम तंत्र लेखकाने मांडले आहे.

  4. Mukund Deshpande

      4 वर्षांपूर्वी

    फारच मस्त

  5. atmaram jagdale

      4 वर्षांपूर्वी

    छान उपाय सांगितला आहे .

  6. Jayashree patankar

      4 वर्षांपूर्वी

    मस्त. यासाठीच लेखकाची दृष्टि हवी.



वाचण्यासारखे अजून काही ...

sa

पुनश्च.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “पुनश्च डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@punashcha.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

Install on your iPad : tap and then add to homescreen
start:scripts