वि. का. राजवाडे : आठवणी आणि आख्यायिका


अंक- वसंत; वर्ष- जुलै १९६४ " राजवाड्यांना मराठी साहित्य संमेलनाचे कधीही अध्यक्षपद मिळाले नसल्याने, मला आज हे पद भूषवायला संकोच होतोय " या प्रकारची खंत ज्यांच्याविषयी कराड साहित्य संमेलनाच्या अध्यक्षा, खुद्द दुर्गाबाई भागवत व्यक्त करतात, असे थोर इतिहासकार म्हणजे विश्वनाथ काशिनाथ राजवाडे.  (जीवनकाल - २४ जून १८६३ ते ३१ डिसेंबर १९२६) इतिहासाचार्य ही सार्थ पदवी मिळालेले वि. का. राजवाडे यांचे इतिहासातील संशोधनातील योगदान अमुल्य आहे. त्यांच्या पश्चात एकाही भारतीय संशोधकाला राजवाड्यांना टाळून आपला अभ्यास पूर्ण करता आलेला नाही. अश्या राजवाडे यांचे छोट्या छोट्या प्रसंगातून उमलणारे व्यक्तिदर्शन १९६४ साली वसंत मासिकात श्री. सदानंद चेंदवणकर यांनी घडवले आहे. - ******** काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती ऎतिहासिक स्थळे, किल्ले, शिलालेख, जुनी कागदपत्रे ही इतिहासांची साधने साऱ्या भारतखंडात विखुरलेली आहेत. या निमित्ताने ठिकठिकाणी हिंडताना काही वेळेस भयंकर तोंड देण्याचे प्रसंग कै. विसूभाऊ राजवाडे यांच्यावर आलेले होते. त्यापैकी एक जिवावरचा प्रसंग असा- मुंबईजवळील समुद्रात खांदेरी उंदेरी या नावाचे एक ठिकाण आहे. संशोधनाच्या दृष्टीने हे पहावे असे विसूभाऊंना वाटले. सागरभारतीच्या वेळी कुलाब्याच्या दांडीपर्यंत गेले. तिथे निरीक्षण करण्यात ते इतके मग्न झाले की संध्याकाळ कधी झाली ते त्यांना कळले देखील नाही. रात्र पडू लागली. आणि तेथल्या पहारेकऱ्याने येथे रात्रीचे रहावयाचे नाही अशी जेव्हा सूचना दिली तेव्हा ते कुठे भानावर आले. ते परत निघाले पण भरती चढत चालली होती. होडी मिळण ...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


वसंत , व्यक्ती विशेष

प्रतिक्रिया

  1. Chandol Deshpande

      5 वर्षांपूर्वी

    वा खुपच विचार करणारी माहिती.

  2. Pranav Patil

      5 वर्षांपूर्वी

    खुपच छान माहिती इतिहासाचार्यंबदल भेटली धन्यवाद

  3. Kiran Joshi

      5 वर्षांपूर्वी

    राजवाड्यांविषयी एवढी माहिती पहिल्यांदाच वाचली. थक्क झालो.

  4. prasadj21@gmail.com

      5 वर्षांपूर्वी

    राजवांडेच्या संपूर्ण जीवनपटाचे चलचित्र अंत:चक्षुंसमोर दिसले.

  5. sakul

      7 वर्षांपूर्वी

    अफाट व्यक्तिमत्त्वाची केवळ झलक दाखवणारे काही सुंदर किस्से!

  6. vilas.padalkar@gmail.com

      7 वर्षांपूर्वी

    क्या बात है |

  7. Nishikant

      7 वर्षांपूर्वी

    अशा जगावेगळ्या व्यक्तींकडून च अफाट, अचाट कार्य घडते.

  8. prithvithakur1

      7 वर्षांपूर्वी

    इतिहासाचार्य राजवाडे यांच्यावरचा हा लेख अतिशय आवडला. असाच एखादा लेख त्यांचे शिष्योत्तम महामहोपाध्याय ... अधिक पहा

  9. aghaisas

      7 वर्षांपूर्वी

    राजवाड्यांचं व्यक्तिमत्त्व सुंदर रंगवलं आहे. एका वेळी १५० केळी खाल्ली ह्यावर विश्वास ठेवणं कठीण गेलं ... अधिक पहा



वाचण्यासारखे अजून काही ...

sa

पुनश्च.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “पुनश्च डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@punashcha.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

Install on your iPad : tap and then add to homescreen
start:scripts