कवितेची कथा ३


'कविता करणे ' आणि 'कविता कळणे';  दोन्ही दिसताना सोपे भासते आणि प्रत्यक्षात मात्र ते सारखेच अवघड असते. 'काव्य समीक्षकाने कवितेला रसिकाच्या बिछान्यापर्यंत पोचवण्याचे काम करावे, मग रसिक तिचा भोग घेतो' असे एक सुप्रसिद्ध वाक्य आहे. प्रस्तुत लेखात प्रल्हाद देशपांडे यांनी ते काम अत्यंत चोखंदळपणे आणि सौंदर्यदृष्टीनं केलं आहे. बापटांच्या काव्यातील सेैबेरियामधील बुलबुलची प्रतिमा, पु.शी रेग्यांच्या कवितेतला शृंगार आणि  धामणस्करांची अचंबित करणारी कल्पनासृष्टी यांत आपण या लेखाचा हात धरुन विहार करतो; आणि कवितेला सर्वार्थानं आपलंसं करतो. कविता...अशी कळावी! अंक-आरोग्य संस्कार काही कविता वाचतांना त्यांचा रसभरीत आस्वाद घ्यायचा असेल तर रसिक वाचकांनी स्वत: आपल्या मनाला कल्पनेच्या आणि प्रतिभेच्या आकाशात स्वैर सोडायला हवं. कवितेतल्या शब्द , प्रतिमा, लय, आकृतिबंध आदींच्या सौष्ठवाबरोबर प्रतिमांची अनेक रूपं परिदर्शकातून दिसणार्‍या बहुरंगी आणि बहुआयामी काचतुकड्यांसारखी पाहण्याचा सराव केला पाहिजे. वसंत बापट हे बहिर्मुखी कवी. त्यांची लाघवी आणि ठसकेबाज शब्दकळेवर मोठी हुकमत. त्यांची ’ बुलबुल ’ ही कविता आपण वाचूया. ' बुलबुल ' सैबेरियामधला बुलबुल थंडीनेच घायाळ झाला दक्षिणमुखी वार्‍यावरून माझ्या बागेमधे आला आंब्यावरती मोहोर होता पळस लालेलाल सारे सुगंधाने आळसावलेले वाहत होते मंद वारे सुखावलेले खुळे पाखरू इथे रमले चार घटका परत घरी जाता जाता लावून गेले मला चटका हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


कविता रसास्वाद , आरोग्य संस्कार

प्रतिक्रिया

  1. asmitaph

      6 वर्षांपूर्वी

    सुंदर लेख.

  2. asmitaph

      6 वर्षांपूर्वी

    किती छान आस्वादक समीक्षा आहे. Let's have more articles like this one !!!!



वाचण्यासारखे अजून काही ...

sa

पुनश्च.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “पुनश्च डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@punashcha.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

Install on your iPad : tap and then add to homescreen
start:scripts