अंक : सह्याद्री, फेब्रुवारी १९५३ इतिहासाचार्य विश्वनाथ काशिनाथ राजवाडे यांनी मराठीत आदर्श संशोधनाचे उदाहरण घालून दिले. अनेक अस्सल कागदपत्रे शोधून काढली. संशोधन, व्याकरण, भाषाशास्त्र अशा अनेक अंगांनी त्यांनी मराठी इतिहास संशोधनाच्या क्षेत्रास मोल प्राप्त करुन दिले. 'महाराष्ट्राचा वसाहतकाळ', 'राधामाधव विलासचंपू', 'महिकावतीची बखर', 'भारतीय विवाहसंस्थेचा इतिहास' आदि दस्तावेजांमुळे राजवाडे यांच्या संशोधनाचे मोल लक्षात येते. त्यांनी अत्यंत कष्टाने ही जूनी कागदपत्रे शोधून काढली. 'राधामाधव विलासचंपू' हे शहाजी महाराजांचे चरित्र आहे तर 'महिकावतीची बखर' ही केळवे-माहिम परिसराचा म्हणजे उत्तर कोकणाचा इतिहास सांगणारी बखर आहे. ती १४व्या शतकात लिहिली गेली होती आणि प्रत्यक्ष बखरीत लिहिलेला इतिहास साधारणतः इसवी सन ११३८-४० च्या आसपासचा आहे. भारतीय विवाहसंस्थेचा इतिहास हा लेख लिहिताना तर त्यांनी पराशर ऋषी आणि सत्यवती यांच्या विवाहापासून, म्हणजे महाभारतपूर्व काळातील उदाहरणांपासून टिपणे काढली होती. संशोधनाचा ध्यास घेतलेल्या अशा व्यक्तींच्या स्वभावाची, वागण्याची, सामाजिक आचारांची उकल करणे सोपे नसते. वर वर अनेकदा अशा व्यक्ती एककल्ली, विक्षिप्त, तऱ्हेवाईकही वाटू शकतात. राजवाडे यांच्या निधनाला २६ वर्षे झाली तेंव्हा म्हणजे १९५३ साली लिहिलेल्या या लेखात त्यांच्या व्यक्तिमत्वातील अशा विविध पैलूंचा उहापोह आहे. त्यांच्याविषयी वाचल्यावर अनेकांना त्यांनी गोळा केलेले, संशोधन-साहित्य वाचावेसे वाटेल, राजवाडे यांचे हे संपूर्ण संशोधन यशवंतराव चव्हाण प्रतिष्ठानच्या संकेतस्थळावर वाचता येईल. जवळपास १२०० पृष्ठे भरतील एवढा मजकूर तिथे जतन केलेला आहे. स्वदेश आणि स्वभाषाभिमानाला कृति ...
हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * मोफत सभासदत्व !* ' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .
and then add to homescreen
rajandaga
5 वर्षांपूर्वीVery Good
sagard51297@gmail.com
5 वर्षांपूर्वीइतिहासाचार्य राजवाडे यांच्या इतिहास संशोधनाचा व राजकारणातील भूमिकांचा तपशिलवार अभ्यासासाठी सदानंद मोरे यांच्या पुस्तकरूपातील लेखमाला अभ्यासाव्यात.
mailimaye@gmail.com
5 वर्षांपूर्वीSurekh !
Jayantgune
5 वर्षांपूर्वीअहिताग्नि राजवाडे सुद्धा फार थोर होते. त्यांच्यावरचा एखादा लेख मिळाला तर नक्की प्रसिद्ध करा
Jayantgune
5 वर्षांपूर्वीराजवाड्याची आजच्या पिढीला ओळख करून देणारा लेख चांगला आहे. शब्दार्थ देताना काळजी घ्यावी. वक्रोक्ती म्हणजे sarcasm अधिक सुयुक्तिक होईल